Na kolejowym przejściu granicznym Kuźnica Białostocka–Grodno działa  urządzenie rentgenowskie do prześwietlania wagonów kolejowych w czasie ruchu pociągu.

Urządzenie to, o nazwie Canis, działa na podobnej zasadzie, co skanery bagażu na lotniskach. Dzięki technologii naprzemiennego prześwietlania promieniowaniami rentgenowskimi o niskiej i wysokiej energii, skaner może rozróżnić materiały o różnej liczbie atomowej umożliwiając między innymi identyfikację materiałów organicznych i nieorganicznych. Pozwoli to celnikom na szybkie wykrywanie nielegalnych towarów, materiałów wybuchowych, narkotyków, broni palnej itp. Będzie też możliwe wykrywanie skrytek i dodatkowych elementów konstrukcyjnych wszystkich typów i rodzajów wagonów towarowych i kontenerów.

Przy­kła­do­wo, klu­czem do wy­kry­wa­nia pa­pie­ro­sów jest to, że ab­sor­bu­ją one pro­mie­nio­wa­nie rent­ge­now­skie w od­mien­ny spo­sób niż po­wie­trze czy też in­ne ma­te­ria­ły. Po­nie­waż pa­pie­ro­sy skła­da­ją się przede wszyst­kim ze związ­ków or­ga­nicz­nych, czy­li głów­nie z wę­gla, tle­nu i wo­do­ru, to po­przez ana­li­zę obra­zów wy­ge­ne­ro­wa­nych przez urzą­dze­nie funk­cjo­na­riu­sze cel­ni po­tra­fią nie­mal bez­błęd­nie wska­zać gdzie znaj­du­ją się po­dej­rza­ne ła­dun­ki.  Na ekra­nie mo­ni­to­ra wi­dać do­kład­nie za­war­tość wnę­trza prze­świe­tla­ne­go obiek­tu. Nie ma więc po­trze­by otwie­ra­nia ba­da­ne­go kon­te­ne­ra, co jest dzia­ła­niem kło­po­tli­wym i cza­so­ch­łon­nym na przej­ściach gra­nicz­nych,

Promieniowanie rentgenowskie w systemie Canis jest wytwarzane w momencie, gdy elektrony przyspieszone w  akceleratorze do energii 6 MeV i 9 MeV uderzają w ustawioną na ich drodze płytkę wolframową  i w niej wyhamowują, oddając swoją energię w postaci promieniowania elektromagnetycznego.  Energia powstałego w ten sposób promieniowania jest kilkadziesiąt razy większe niż energie promieni w typowych aparatach do prześwietleń medycznych. Jest ono  znacznie bardziej przenikliwe, dzięki czemu można prześwietlić konstrukcje wagonów i umieszczone w nich towary.

Canis spełnia wszystkie wymagania z zakresu ochrony radiologicznej obowiązujące w Polsce i w Europie. Został wyposażony w podzespoły wraz z dedykowanym oprogramowaniem, pozwalające na  automatyczną selekcję wagonów nadających się do skanowania. Aparatura została tak skonfigurowana, aby skanowanie wagonów pasażerskich oraz lokomotyw było niemożliwe.

System Canis został wyprodukowany przez Na­ro­do­we Cen­trum Ba­dań Ją­dro­wych (uprzednio Instytut Badań Jądrowych) w Świerku pod Otwockiem, około 25 km na płd-wsch od Warszawy.

zdjęcie: NCBJ